Giardia is een parasiet die zowel bij (huis)dieren als bij mensen een darminfectie veroorzaakt. Giardiasis duidt op een besmettelijke infectie veroorzaakt door deze parasiet, en komt in België en Nederland vaak voor. De besmetting gebeurt via contact met de ontlasting waarbij slechts enkele parasieten je huisdier al ziek kunnen maken. 

1. Bescherm jezelf, hond en kat tegen Giardia

• De meeste dieren geraken besmet met Giardia in een overbevolkte kennel, asiel of kwekerij. Laat onmiddellijk de stoelgang onderzoeken wanneer je een dier uit deze omstandigheden aankoopt of adopteert.
• Ruim de stoelgang van je hond meteen op zodat geen andere dieren of mensen ermee in aanraking kunnen komen. Omgekeerd zorg je ervoor dat jij of je huisdier zo weinig mogelijk in direct contact komt met de stoelgang van andere dieren. 
• Hou de leefomgeving van je huisdieren schoon en droog, en zorg voor veel zonlicht. Droogte en licht worden immers slecht verdragen door de parasiet.
• Een verstoorde darmflora maakt je huisdier vatbaarder voor giardiasis. Zorg voor een gezond dieet, aangepast aan de noden van je dier, en vermijd te veel stress. Zo versterk je het microbioom waardoor je hond of kat beter opgewassen is tegen contact met deze parasiet.
• Ruim niet alleen dagelijks ontlasting uit de kattenbak, maar maak de bak ook op regelmaat schoon met vers strooisel.
• Ververs dagelijks het drinkwater van je huisdier, en was de drinkbakken ook dagelijks schoon.
• Vergeet niet om je handen te wassen na ieder contact met je huisdier, en vooral na het schoonmaken van de kattenbakken en omgeving.

• Besmet water kan een oorzaak zijn van giardiasis. Laat je huisdier liever niet drinken van plassen, meren, riviertjes en andere bronnen van ongezuiverd water.
• Jonge dieren, oudere dieren of dieren met een lage weerstand t.g.v. stress of ziekte, lopen het grootste risico op giardiasis. Breng hen niet naar plekken waar vele andere dieren actief zijn, zoals losloopweides, frequent bezochte uitlaatplekken of grootschalige pensions. 
• Laat geen voer staan waar er vliegen op kunnen zitten. Deze kunnen immers cysten van besmette ontlasting op de voeding overbrengen. Bovendien is de koele, vochtige omgeving van natvoer een ideale haard waarin de cysten kunnen overleven én kunnen worden opgelikt.

2. Merk giardiasis tijdig op bij jouw hond of kat

De meest opvallende symptomen van giardiasis bij je hond of kat, zijn:

• (milde) diarree;
• bloederige, stinkende en/of slijmerige diarree;
• misselijkheid; 
• gasvorming;
• buikkrampen;
• verminderde eetlust;
• gewichtsverlies;
• sloomheid.

Sommige dieren kunnen geen symptomen vertonen, maar wel besmet zijn en de parasiet via hun ontlasting toch doorgeven. Een stoelgangonderzoek op regelmaat is dus altijd waardevol, ook als je huisdier geen klachten vertoont. 

3. Onderzoek of je hond of kat besmet is met Giardia

De enige manier om zeker te weten of je dier besmet is met Giardia, is d.m.v. een stoelgangonderzoek. De parasiet die het einde van het darmkanaal bereikt, kapselt zich in een cyste en verlaat zo met de stoelgang het lichaam. Hier wordt hij besmettelijk: wanneer een ander dier deze cyste oplikt, komt hij opnieuw in een darmkanaal terecht waar hij actief wordt en zich vermenigvuldigt. 

De stoelgang van een besmet dier bevat niet altijd evenveel cysten. Daarom zal je dierenarts vragen naar een staal waarin de stoelgang van een drietal dagen wordt verzameld. Dat geeft een ruimer beeld van een mogelijke besmetting. 

Vele mensen laten geen stoelgang onderzoeken omdat de diarree niet aanhoudt, maar wordt afgewisseld door periodes van stevige ontlasting. Doordat giardiasis dan te laat wordt vastgesteld, kan de parasiet ernstige (en soms blijvende) schade aanrichten in het darmkanaal. 

De boodschap is om niet te aarzelen. Een jaarlijks, standaard stoelgangonderzoek is een goede start. Onderneem daarnaast onmiddellijk actie bij het opmerken van bovenstaande symptomen.

4. Behandel giardiasis bij je hond of kat

Nadat giardiasis is vastgesteld, kun je je huisdier behandelen. Het is belangrijk om dit grondig te doen op advies van je dierenarts. Niet alleen dient het darmkanaal vrij te worden gemaakt van de parasiet, maar het gezonde evenwicht van de darmflora zal ook moeten worden hersteld. Tevens kan je dierenarts je adviseren hoe je je leefomgeving kunt schoonmaken. Niet ieder poetsmiddel vernietigt de parasiet, maar wel specifieke, desinfecterende producten zoals Umonium. 

Om zowel de infectie, de darmflora als de leefomgeving te herstellen, is doorgaans een langdurige behandeling nodig met nauwe opvolging.

Moeten we zelf bang zijn van giardiasis?

Het risico van besmetting tussen mens en ander dier is laag. Dat komt doordat er acht verschillende vormen van de Giardia parasiet bestaan die elk overleven binnen een bepaalde diersoort. Slechts twee daarvan komen voor bij zowel mensen als huisdiersoorten. De grootste bron van giardiasis bij mensen is via andere mensen, bv. bij gebrekkige hygiëne tijdens de verzorging van kinderen, senioren en mensen met een beperking. Vooral mensen met een lage immuniteit lopen het risico op de ontwikkeling van giardiasis. Kinderen worden niet altijd ziek van een besmetting. We dienen vooral oplettend te zijn bij volwassenen en senioren met een lage weerstand. 

Bronnen: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu; Landelijk Informatiecentrum Gezelschapsdieren